یکی از دغدغه های مهم داوطلبان در روزهای پایانی درس خواندن برای کنکور نحوه مرور درسها و جمع بندی نکات مهم است. یکی از مهمترین درسهای تمامی گرایشها درس مدارهای الکتریکی 1 و 2 است که بیشترین اثر را در درسهای عمومی بر روی رتبه و قبولی دارد. این درس شامل 11 فصل است که در ادامه نکات مهم این فصلها و نحوه مرور آنها را بررسی خواهیم کرد:
فصل چهارم: مدارهای مرتبه دوم
در این فصل با مدارهای آشنا خواهید شد که دارای دو المان ذخیره کننده انرژی مانند سلف و خازن هستند. مدارهای RLC سری، موازی و …. همراه با خصوصیات مدارها به خصوص نوع میرایی ها شامل میرای شدید، میرایی بحرانی، میران ضعیف و مدار بی اتلاف را یاد خواهید گرفت. حل کردن سوالات این فصل واقعا سخت است و شاید سوالاتی از درس مدار که بین داوطلبان متوسط و خوب فرق میگذارد، سوالات مربوط به این فصل باشد. به همین خاطر کسانی که میخواهند درصد بالایی در درس مدار بزنند حتماً باید این فصل را خوب مطالعه کنند. برای حل کردن سوالات این فصل باید دو روش را خوب بلد باشید. روش اول اینکه بتونید خیلی خوب معادله دیفرانسیل مربوط به مدار را تشکیل دهید و با استفاده از اطلاعاتتون در درس معادلات جواب مسئله را به دست آورید. روش دوم استفاده از تبدیل لاپلاس است. در این روش ابتدا تمامی المانهای مدار را در حوزه لاپلاس مینویسید و سپس با استفاده از خانم KCL و آقای KVL مدار را حوزه لاپلاس حل میکنید و سپس آن را به حوزه زمان منتقل میکنید. در مرور این فصل سعی کنید سوالات کنکور را با هر دو روش حل کنید تا هر دو روش ملکه ذهنتان و متوجه شوید که کدام نوع سوالات را باید با کدام روش حل کرد. به همین خاطر در پک مدارهای الکتریکی 1 و 2 روش حل سوالات این فصل در قالب روش دوقلوهای افسانهای DLM مطرح شده است.
فصل پنجم: مبانی مدارهای خطی LTI و آپ – امپ
از این فصل خیلی کم در کنکور سوال مطرح میشود اما بعضی مفاهیم اساسی در آن وجود دارد که حتماً به داوطلبان توصیه میشود که به آنها توجه شود مانند پاسخ کامل، پاسخ حالت صفر، پاسخ ورودی صفر، پاسخ پله و پاسخ ضربه. یکی دیگر از نکات بسیار مهم این فصل آن است که “اگر ورودی یک مدار تغییرناپذیر با زمان تغییر کند (به هر شکلی)، خروجی نیز به همان شکل تغییر خواهد کرد”. بسیاری از سوالات طرح شده در کنکور از این فصل با این نکته قابل حل است. در ادامه نیز آپ – امپ معرفی خواهد شد که در الکترونیک نیز با آن آشنایی دارید. مهمترین چیزی که باید از آپ – امپ در ذهنتان باشد این است که 1- ولتاژ پایانه ها برابر است و 2- جریان ورودی به پایانه های آپ – امپ صفر است. با دانستن این نکته و اعمال روش خانم KCL و آقای KVL میتوانید سوالات این بخش رو هم جواب بدید.
فصل ششم: مدارهای در حالت دائمی سینوسی
این فصل بسیار بسیار مهم است و سوالات زیادی در کنکور از آن مطرح میشود. پیشنیاز این فصل از لحاظ ریاضی، اعداد مختلط است که بسیار ضروری است و حتماً باید بلد باشید. به داوطلبان عزیز توصیه میشود مفهوم اعداد مختلط و فازور را برای منابع و المانها بارها و بارها تکرار کنید تا در تبدیل آنها به حالت فازوری دچار اشتباه نشوید. مفهوم امپدانس و ادمیتانس نیز در درس مدار برای اولین بار در این فصل مطرح میشود. برای حل کردن سری اول سوالات این فصل باید از روش 3 گام سینوسی استفاده کنید.
گام اول: تبدیل عناصر شامل مقاومت، خازن و سلف به امپدانس یا ادمیتانس
گام دوم: تبدیل منابع از حوزه زمان به حوزه فازور
گام سوم: حل سوالات با روش های گفته شده در فصلهای قبل
با این روش قادرید سوالات این قسمت را بخوبی حل کنید. در ادامه فصل مفهوم تشدید و مدارهای تشدیدی مطرح میشود. سوالات این فصل دارای سه نکته کلیدی در سوال هستند شامل اینکه فرکانس تشدید را بیابید، جزء موهومی امپدانس یا ادمیتانس صفر شود و یا ضریب توان واحد باشد. در هر سه حالت باید امپدانس یا ادمیتانس معادل مدار را بیابید و سپس قسمت موهومی آن را مساوی صفر قرار دهید تا فرکانس تشدید براساس المانهای مدار به دست آید.
در ادامه فصل بحث توان شامل توان لحظه ای، متوسط، اکتیو، راکتیو، مختلط و ظاهری مطرح میشود که بسیار مهم است. همچنین مفاهیم ضریب توان، پس فازی و پیش فازی، مقدار متوسط و مؤثر ولتاژ و جریان نیز در این قسمت مهماند. بعد از این مفاهیم مفهوم بسیار مهم انتقال توان ماکزیمم مطرح میشود که تقریباً هر سال از آن سوال مطرح می شود. برای حل اینگونه سوالات باید از قسمت مشخص شده که قرار است ماکزیمم توان به آنجا منتقل شود، مدار معادل تونن را بیابید و سپس امپدانس آن قسمت را مساوی مزدوج امپدانس معادل تونن قرار دهید. اگر قسمت مورد نظر مقاومتی باشد، مقاومت باید برابر اندازه امپدانس معادل باشد.
داوطلبان عزیز اگر سوالی دارند می‌توانند روی همین مطلب بپرسند و یا در طرح مشاور ثبت نام کرده وتلفنی مشکلات خود در این درس را مطرح کنند. در ضمن روشهای ارائه شده، در فلش کارتهای مدارهای الکتریکی 1 و 2 انتشارات تبلور دانش که تألیف بنده است وجود دارد.
سلام خدمت دکتر عزیز من درس تحلیل مدار رو ضعیفم چه چیزی پیشنهاد میدید ؟ بنده در دانشگاه هستم ترم ۲ الکتروتکنیک
کتاب تحلیل مدار مهندس نامی انتشارات مدرسان شریف مناسب است.کتاب کنکور کاردانی رو تهیه کنید.
سلام خدمت دکتر عزیز من در درس مدار خیلی ضعیفم چه کتابی رو معرفی میکنید که بهم کمک کنه روان و کامل توضیح داده باشه.لطفا به ایمیل یا به این شماره پیام بدید خیلی ممنون میشم
سلام، حتما
با عرض سلام خدمت دکتر بهرام آرا . سوالی داشتم . در فصل لاپلاس و توابع شبکه بعضی مدارات شامل سلفهای تزویج شده هستند . برای زدن تستهای این فصل آیا خوندن القاکنایی لازمه ؟؟
سلام، لازم نیست همه مسائل اون فصل رو بلد باشید فقط مفهوم سلفهای تزویج شده رو بلد باشید کفایت میکنه
سلام ممنون از زحماتتون یه سوال مربوط به انتقال ماکزییمم توان مگه شاخه حقیقی باشد اون برابر اندازه امپدانس قرار نمیدیم پس چرا در سوال 94 قسمت موهومی رو صفر میکنیم
سلام، تو این زمینه دو نوع سوال وجود دارد. یک نوع از سوالات مثلا میگوید که مقدار مقاومت R چقدر باشد تا ماکزیمم توان به آن منتقل شود که در این نوع سوالات مقاومت R را برابر اندازه امپدانس دیده شده از دو سر آن قرار می دهیم. در نوع دوم مثل سوال 94 هدف این است که اندازه خازن و یا سلف داخل مدار معادل تونن را به دست آوریم که در اینصورت باید مقدار موهومی آن را برابر صفر قرار داد.
سلام خدمت دکتر بهرام آرا. ببخشید من چند روز پیش سوالی درباره درس ماشین پرسیدم. میخواستم بپرسم اگه سوالات سراسری برق 83 به بعد + تستهای مرحله ای ماشین تعاونی سنجش(پارسال) رو چند بار کار کنم واسه درصد بالا کافیه. فقط اینکه تستهای تالیفی(که بعضی هاشون رو ستاره زده بودم) دیگه نمیخوام کار کنم،چون توی تستهای سراسری زیاد به مشکل نخورده بودم لطفا راهنماییم کنید؟ ممنون
سلام، بله میتونید درصد خوب بزنید چون بسیاری از سوالات کنکور از لحاظ محتوا و مفهوم تکراری است. فقط موقع حل سوالات کنکور یه خورده بیشتر و با دقت بالاتری به سوالات نگاه کنید و پیش بینی کنید که اگر طراحی بخواهد این سوال را دوباره مطرح کند ممکن است از چه زاویه ای به سوال نگاه کند و آیا میشود سوال را سخت تر کرد.