اما برای مراجعه به منظور ثبت‌نام و شرکت در کنکور دکتری، ذهن داوطلبان و دانشجویان احتمالا درگیر سوالاتی می‌شود که تعدد این سوالات بعضا باعث گیج شدن و توقف روند ثبت‌نام آنها خواهد شد.
با مراجعه به سوالات رایج داوطلبان پیرامون آزمون دکتری، 20 مورد را به صورت گزیده به دانشجویان و داوطلبان گرامی پاسخ می‌دهد و امیدوار است راه ثبت نام و شرکت در آزمون دکتری برای داوطلبان کنکور دکتری 96، هموارتر شود.
1- تفاوت آزمون ورودی مقطع دکتری با آزمون ورودی مقطع کارشناسی ارشد در چیست؟
تفاوت اصلی در ایجاد آمادگی برای کنکور دکتری با کنکور ارشد، در پیچیدگی مدیریت ساختار این آزمون است. برای ورود به دانشگاه در مقطع دکتری، لازم است نه تنها برای آزمون (های) ورودی آمادگی مطلوب ایجاد کرد، بلکه تلاش برای تقویت رزومه نیز ضروری است. البته قسمتی از رزومه متقاضیان در مقطع ارشد با توجه به “معدل این مقطع” و “موضوع پایان‌نامه ارشد” و “رنک دانشگاهی مقطع ارشد” و “تعداد و کیفیت مقالاتی که کار شده است”، تا این مرحله تشکیل شده است و در این مرحله باید تلاش شود که با هدف تقویت این رزومه برنامه‌ریزی خاصی انجام شود. مواردی همچون “ارتباط گرفتن با اساتیدی که رزومه خوبی دارند و گرفتن توصیه‌نامه از آنها” و “چاپ مقالات ISI یا ISC یا مقالاتی با کیفیت مطلوب در حوزه تخصصی رشته متقاضی” (که البته در ایران تعداد مقالات مهم‌تر از کیفیت و citation ( یا همان ارجاع به مقاله) و مجله‌ای که مقاله در آن چاپ شده، می‌باشد! از طرفی تنها دانشگاه‌های دولتی ایران روی این موضوع حساسیت دارند و دانشگاه‌های درجه2 به پایین با تنها یک مقاله هم اغوا می‌شوند!) و “داشتن سخنرانی یا کنفرانس یا ارائه یا پوستر یا مقالات داخلی” و “یکی بودن دانشگاه مبداء و مقصد و شناخت اساتید از متقاضی” و “ارتباط گرفتن با اساتید دانشگاهی که متقاضی برای آنها دعوت به مصاحبه شده، پیش از مصاحبه” و “تسلط بر زبان انگلیسی” و “داشتن کتاب‌های تخصصی (ترجمه یا تالیف)” و مواردی مشابه این …
2- نحوه پذیرش آزمون سراسری چگونه است؟
آزمون ورودی مقطع دکتری دانشگاه‌های دولتی کشور، در دو مرحله برگذار می‌شود. مرحله اول، یک آزمون عمومی که در دو نوبت در سال اجرا می‌شود است که در این آزمون کتبی دروس زبان عمومی، استعداد تحصیلی و دروس خاصی از رشته موردنظر سوال می‌شود و این آزمون کشوری است. مرحله دوم، شامل ترکیبی از مصاحبه و آزمون تخصصی است که توسط خود دانشگاه مقصد برگزار می‌شود.
3- آزمون عمومی دکتری در چه مقاطع زمانی برگزار می‌شود؟
آزمون کتبی یا عمومی دکتری تا سال گذشته، سالی دو بار و آن هم در آبان و اسفندماه هر سال برگزار می‌شد اما از امسال فقط در اسفند ماه برگزار خواهد شد.
4- نحوه پذیرش آزمون دکتری دانشگاه آزاد اسلامی چگونه است؟
پذیرش در دانشگاه آزاد به سه صورت با آزمون و بدون آزمون و از طریق معرفی اساتید در قالب پژوهش محور صورت می‌گیرد؛ هر ساله در بهمن‌ماه، آزمون کتبی برای ورود به مقطع دکتری برگزار می‌شود. برای دو روش دیگر ورود به این دانشگاه ارسال رزومه و مصاحبه صورت می‌گیرد.
5- نحوه پذیرش در مقطع دکتری دانشگاه های پردیس چگونه است؟
تا پیش از سال 93 شرایط پذیرش دانشگاه‌های پردیس (دانشگاه‌های پولی سراسری – خودگردان) بدون آزمون ورودی و تنها از طریق ارسال رزومه و مصاحبه انجام می‌شد. در سال 93 برای ورورد به مقطع دکتری پردیس 94 دو آزمون در شهریور و اسفندماه به صورت جداگانه از آزمون سراسری برگزار شد. اما در حال حاضر شرایط ورود به این دانشگاهها یا با آزمون سراسری و یا بدون آزمون انجام می‌شود.
6- نحوه پذیرش آزمون دکتری بدون کنکور دانشگاه آزاد اسلامی چگونه است؟
شرایط پذیرش داوطلبان بدون آزمون به شرح زیر است؛ داوطلبان دوره دکتری تخصصی بدون آزمون دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر شرایط عمومی و اختصاصی باید واجد شرایط زیر باشند:
دارا بـودن حـداقل میـانگین نمـرات ۱۸ در دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته برای رشته های علوم انسانی (به جـز رشته های حسابداری و مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی) و حداقل میانگین ۱۷ جهت سایر رشته ها (از جملـه رشـته هـای حسابداری و مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی)؛ همچنین دارا بودن حداقل میانگین ۱۷ جهـت فـارغ التحصـیلان مقطع کارشناسی ارشد پیوسته و دکتری حرفه ای یا عمومی. متقاضیان دوره بدون آزمـون لازم اسـت فاقـد دروس معادلسازی شده باشنداین متقاضیان لازم اسـت براسـاس مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته حداکثر در ۶ نیمسال فارغ التحصیل شده و حداقل نمره پایان نامـه آنها 18.50 باشد. از دیگر مواردی که در پذیرش متقاضیان بدون کنکور دانشگاه آزاد تأثیر دارد، متجانس و همنام بودن رشته فارغ التحصـیلی در مقطـع کارشناسی ارشد با رشته انتخابی در مقطع دکتری تخصصی می‌باشد. داوطلبان دوره بدون آزمون لازم است نسخه هایی از فایل مقالات و تولیدات علمـی چـاپ شـده در مجـلات ISI یـا مجلات علمی پژوهشی فارسی زبان و غیر فارسی زبان داخلی یا خارجی یا ISC خود را نیز آماده نمایند.
7- تمهیدات لازم برای ایجاد آمادگی جهت قبولی در مقطع دکتری چه مواردی هستند؟
• آمادگی برای آزمون کتبی
• قوی کردن رزومه پژوهشی – آموزشی تا پیش از روز مصاحبه
• تکمیل مدارک پژوهشی – آموزشی
• آمادگی برای جلسه مصاحبه
برای اطلاعات دقیق از این موضوع می‌توانید صفحه نقشه راه دکتری مراجعه نمایید.
8- آزمون عمومی دکتری سراسری شامل چه دروسی است؟
آزمون عمومی دکتری دانشگاه‌های سراسری کشور، شامل سه ماده امتحانی است:
1- آزمون زبان
2- آزمون استعداد تحصیلی
3- آزمون دروس خاص رشته انتخابی
9- آزمون عمومی دکتری آزاد شامل چه دروسی است؟
این آزمون شامل زبان تخصصی انگلیسی با 25 سوال و دروس تخصصی هر رشته است.
10- تعداد سوالات دفترچه آزمون سراسری دکتری و مدت زمان پاسخگویی به آنها چگونه است؟
با توجه به برنامه اعلام شده برای آزمون سراسری دکتری 95، تغییرات در نحوه اجری این آزمون از جمله شرایط دفترچه آزمون نامشخص است؛ ولی برآورد می‌شود باتوجه به روند آزمون‌های سراسری دکتری سال‌های گذشته تعداد سوالات زبان عمومی 30، استعداد تحصیلی 30 و دروس خاص رشته بین 30 تا 60 سوال باشد و مدت زمان پاسخگویی بین 3 تا 4 ساعت است.
11- آزمون استعداد تحصیلی (GMAT) چیست؟
استعدادتحصیلی یا GMAT آزمونی جهت سنجش “توانایی تجزیه و تحلیل، توانایی تصویرسازی ذهنی، سرعت عمل و تمرکز، قدرت و سرعت انتقال مفاهیم و هوش” داوطلب است. این آزمون بومی‌سازی شده و ترکیبی از آزمون‌های بین‌المللی GMAT و GRE است که در کنکور مقطع دکتری به آزمون “استعداد تحصیلی” مشهور است. این آزمون اولین بار در سال 74 در ایران برای مقطع کارشناسی ارشد طراحی و همزمان با برگزاری آزمون دکتری از سال 89 در کنکور این مقطع برای تمامی رشتهها به عنوان یکی از سرفصل‌های امتحانی مطرح شد. البته در گذشته سوالات آزمون‌های GMAT و GRE بین‌الملل عیناً ترجمه می‌شد ولی در حال حاضر تیم طراحی مجزایی برای طراحی تست‌های جدید داخلی برای این آزمون در سازمان سنجش وجود دارد و کیفیت سوالات این آزمون از استاندارد داخلی خوبی برخوردار است.
برای اطلاع دقیق از این آزمون و جزییات آن می‌توانید به صفحه استعداد تحصیلی دکتری مراجعه کنید.
12- آزمون زبان دکتری سراسری (مرحله اول عمومی) در چه سطحی است و شامل چه مواردی است؟
آزمون زبان مرحله اول عمومی است و در سطح سوالات آزمون تافل مطرح می‌شود. این آزمون شامل موارد گرامر، واژگان و درک مطلب است.
برای اطلاع دقیق از این آزمون و جزییات آن می‌توانید به صفحه زبان دکتری مراجعه کنید.
13- در حال حاضر کدام دانشگاه‌های کشور دانشجوی دکتری می‌پذیرند؟
درحال حاضر اکثر دانشگاه‌های شناخته شده در رشتهها و گرایش‌های مختلف اقدام به پذیرش در مقطع دکتری می‌کنند.
14- در مورد روز مصاحبه چه مواردی لازم است بدانیم؟
در این روز بهتر است خود را از قبل از نظر ذهنی، علمی و روحی آماده کنید؛ در این روز سعی کنید به موقع و با ظاهری آراسته در محل حاضر شوید، کلیه مدارک مورد نیاز برای روز مصاحبه را بهمراه داشته باشید و در جریان مصاحبه تا لحظه آخر مبارزه کنید و از پیش خود را یک بازنده ندانید.
در این روز در ابتدا خواسته می‌شود خود را مختصراً معرفی نموده و به طور مختصر درباره مقاطع تحصیلی گذشته خود صحبت کنید؛ سپس مدارک پژوهشی شما مورد ارزیابی تیم مصاحبه‌کننده قرار خواهد گرفت و پس از آن هر یک از اساتید در حوزه خاصی دانش علمی شما را با پرسش و پاسخ ارزیابی خواهند کرد؛ خیلی مهم است به سوالات مربوط به حوزه تخصصی که اقدام کرده‌اید مسلط بوده و به پرسش‌ها پاسخ دهید؛ حتی‌الامکان سعی کنید به تمامی سوالات با ظاهری مطمئن پاسخ دهید.
15- چه اساتیدی برای توصیه‌نامه دادن مناسب هستند؟
اساتیدی که برند خوبی در رشته متقاضی دارند، اصولاً اساتیدی هستند که در دانشکده‌ها سمت‌های اجرایی نیز دارند (مثلا مدیر گروه هستند و …) یا رزومه قوی دارند. که رزومه اساتید را تعداد ترجمه‌ها، تالیف‌ها، مقالاتی که در طول یک سال کار می‌کنند، کیفیت دانشگاهی که در آن هیئت علمی هستند و … را تشکیل می‌دهد. متقاضی میتواند از اساتید بیرون از دانشگاه خود، به عنوان استاد مشاور، توصیه‌نامه بگیرند.
16- رزومه پژوهشی – آموزشی، چگونه پربارتر می‌شود؟
وزن رزومه پژوهشی – آموزشی به تعداد مقالات و کتاب نیست؛ از آنجایی که اکثر پذیرفته شدگان وقت لازم برای اخذ پذیرش مقاله داخلی یا خارجی را ندارند، داشتن 3 الی 4 مقاله باکیفیت و چاپ شده در محلات معتبر رزومه پژوهشی داوطلب را بالا خواهد برد. ترجمه یا تألیف کتاب مرتبط با رشته تخصصی و چاپ شده در انتشارات معتبر و شناخته شده به رزومه فرد کمک خواهد کرد؛ همچنین داشتن سابقه تدریس حتی به صورت دستیار استاد نیز میتواند کمک حال شما باشد. توجه داشته باشید در برخی موارد دیده شده است داشتن تعداد بالای مقالات و نیز بی‌کیفیت بودن آنها نتیجه عکس از خود نشان داده و حتی آن دسته از مقالات خوب فرد را نیز زیر سوال برده است.
17- اقدامات لازم برای تقویت رزومه چیست؟
• اخذ پذیرش یا چاپ مقاله
• تألیف یا ترجمه کتاب
• گواهی‌نامه حضور در دوره‌های نرم‌افزارهای آماری و تخصصی
18- آیا در مقطع دکتری نیاز به مدرک زبان است؟
مدرک زبان در مقطع دکتری کاملاً به دانشگاه محل تحصیل بستگی دارد؛ برخی دانشگاهها پیش از ثبت نام، برخی تا پایان سال اول و یا دوم دانشجو را موظف به ارائه مدرک معتبر زبان کرده اند؛ البته در برخی از دانشگاهها نیز هیچگونه مدرک زبانی حتی تا پایان مقطع دکتری درخواست نشده است.
19- آیا تغییر رشته در مقطع دکتری امری شدنی است؟
بنا به اعلام مشاور سازمان سنجش، تغییر گرایش و رشته در برخی از دوره‌های دکتری امکان‌پذیر نیست. برای اطلاع از جزییات دقیق‌تر می‌توانید به صفحه تخصصی هر رشته زیر مراجعه نمایید.
20- آیا در مقطع دکتری امکان مهمان گرفتن یا انتقالی وجود دارد؟
بنا به اعلام مشاور سازمان سنجش، نقل و انتقال پذیرفته‌شدگان دوره‌های دکتری امکان‌پذیر نیست؛ ولی گرفتن مهمان به آئین‌نامه‌های داخلی دانشگاهها بستگی داشته و هیچ منع قانونی برای آن وجود ندارد.
